Inclusief Speciaal Onderwijs: onderwijs voor kinderen met een beperking
In Zuidoost-Kenia, het werkterrein van KidsCare, waren tot voor kort geen scholen voor kinderen met een verstandelijke beperking. En dat terwijl formeel alle kinderen in Kenia recht hebben op onderwijs. In 2019/2020 heeft KidsCare bij zes bestaande basisscholen in de regio Special School Units gebouwd en ingericht. De totale capaciteit van deze speciale scholen is 180 kinderen. Samen met de overheid, het schoolmanagement en de ouders wordt nu in de nieuwe bijgebouwen van de zes reguliere basisscholen hard gewerkt aan Inclusief Speciaal Onderwijs. Een uitdaging waarbij de inzet van alle betrokkenen nodig is.
Formeel hebben in Kenia alle kinderen recht op onderwijs. Toch waren er tot voor kort in Zuid Oost Kenia (het werkgebied van KidsCare) geen scholen voor kinderen met verstandelijke beperkingen. Dat betekende dat deze kinderen alleen terecht konden in het reguliere onderwijs, vaak in een klas met 60 of meer leerlingen. Bepaald niet de juiste basis voor deze kinderen om écht iets te leren. KidsCare heeft hierin samen met de overheid verandering gebracht door de bouw en inrichting van een Special School Unit (SSU) bij zes bestaande basisscholen in het Lunga Lunga-district (zuidoost-Kenia, vlakbij de grens met Tanzania). Alle zes bassischolen hebben in 2019/2020 een goed ingerichte dependance/aanbouw gekregen voor onderwijs aan kinderen met verstandelijke beperkingen.
Maar het is niet bij bouwen en inrichten gebleven. Het zorgen voor goed onderwijs in de Special School Units kreeg ook veel aandacht. Er is een gefaseerd kwaliteitsprogramma opgesteld en in 2022 werden plannen uitgewerkt voor een flinke kwaliteitssprong van het speciaal onderwijs.
Elke SSU-afdeling biedt plaats aan 30 kinderen. In totaal kunnen dus 180 kinderen met verstandelijke (en soms ook lichamelijke) beperkingen uit de regio onderwijs krijgen, aangepast aan hun mogelijkheden. Uiteraard moet het onderwijs worden gegeven door leerkrachten die voor het lesgeven aan de specifieke doelgroep zijn bijgeschoold. Die bijscholing vindt sinds 2022 plaats.
Met opzet is gekozen voor aansluiting van de klassen voor speciaal onderwijs bij een reguliere basisschool. Daardoor maken alle kinderen op het schoolterrein deel uit van dezelfde belevingswereld en is er sprake van een ‘integrale en inclusieve leeromgeving’
Speciaal Onderwijs is voor veel ouders/verzorgers nog heel nieuw. Dat vraagt om veel begeleiding. In hun cultuur heeft een kind met geestelijke beperkingen vooral veel ‘onmogelijkheden’ en soms moet de verzorger nog echt overtuigd worden van de positieve mogelijkheden van het kind. De begeleiding van de kinderen en hun opvoeders betreft overigens niet alleen het onderwijs. Zij krijgen ook zorg op het gebied van gezondheid en welzijn. Er is in de special units zelf een ruimte waar de ergotherapeuten van KidsCare wekelijks behandelingen komen geven.
Het kwaliteitsprogramma is opgezet in nauwe samenwerking tussen KidsCare Kenya, de staf van de zes betrokken basisscholen, de betreffende schoolbesturen, belanghebbenden in de dorpsgemeenschappen en functionarissen van de nationale en regionale overheid. De SSU-eenheden zijn al officieel door de overheid geregistreerd. De overheid is verantwoordelijk voor de jaarlijkse kosten van exploitatie, salarissen, ondersteunende materialen, bouwkundig onderhoud, enzovoorts. KidsCare heeft de eerste verantwoordelijkheid voor de planning, uitvoering, monitoring en evaluatie van het kwaliteitsverbeteringsprogramma.
De titel van het kwaliteitsprogramma is Inclusion for all en dat maakt duidelijk dat alle kinderen erbij horen!
Vrijwilligers Gezocht: Uitdaging waarbij we hulp kunnen gebruiken
Onderwijs voor kinderen met een geestelijke beperking is nieuw in Kenia. Dat brengt een hoop uitdagingen met zich mee. Zo moeten alle professionals getraind worden om de juiste kwaliteit van onderwijs en zorg aan deze kinderen te kunnen bieden. Wij zijn dan ook op zoek naar Nederlandse vrijwilligers die hier in Kenia aan willen bijdragen. Interesse? Neem dan contact met ons op.
Meer lezen over het kwaliteitsprogramma op de SSU’s? klik hier
Lees hieronder het verhaal van John (13 jaar) wat onze vrijwilliger Grada Snoek heeft geschreven in haar blog:
"Maak kennis met John (13)"
Op de school worden we hartelijk welkom geheten. Winnie (sociaal werker van KidsCare) wordt naar de klas van John (13 jaar) gebracht om even te praten met zijn leerkracht. John is een jongen met leerproblemen, hij speelt nooit en is altijd heel kalm. Ze zijn samen uit de klas gekomen om even met ons te praten en hij staat naast zijn juf, luistert en reageert eigenlijk helemaal niet. Winnie weet uit eerdere gesprekken, dat hij graag naar een speciale school zou willen, maar zo’n school is er niet.
Ik word geraakt door de gezichtsuitdrukking van zijn juf (klas 2). Zij is behoorlijk negatief en vertelt dat John heel erg langzaam van begrip is. Ze klaagt behoorlijk over hem. En dan hoor ik dat John op de ranglijst van de 70 kinderen in deze klas nummer 68 is. Zeventig kinderen, ik kijk nog eens in de klas en dan naar deze juf en zucht: dit is dus niet ‘eventjes bij elkaar gezet voor een filmpje’, nee, dit is de normale hoeveelheid kinderen in deze klas, bij deze juf. En dan begrijp ik haar geklaag toch een klein beetje beter.
"We make a living by what we get, but we make a life by what we give"
Sir Winston Leonard Spencer Churchill (1874-1965)
Sir Winston Leonard Spencer Churchill (1874-1965)
KidsCare Partners
